Sinemada bir filmin ne kadar izlendiğini seyirci sayısından ve gişe hasılatından öğreniriz. Peki, söz konusu televizyon olunca bir programı veya dizi ne kadar seyredilmiş bilebiliyor muyuz? Bunun cevabı sinema için daha keskin ama televizyon için o kadar keskin ve kesin değil. Televizyonda izlenilen program ya da dizinin izlenirliğini ölçme şekli izlenme sayısından ziyade reyting üzerinden yapılır. Çünkü televizyon mantığında izlenme tek başına yeterli değildir. Bir diziyi ya da programı değerlendireceksek tüm izlenme oranları üzerinden değerlendirmemiz gerekir. İşte bu yüzden de televizyonda izlenme sayıları yerine reyting ve share kullanılır.

"Reyting" ve "share" terimleri, televizyon endüstrisinde izlenme sayısından ziyade, izleyicilerin dereceleme ve izleme alışkanlıklarını ölçmek için kullanılan iki önemli kavramdır.

Reyting

Reyting, bir programın belirli bir zaman diliminde, izleyici kitlesinin toplam sayısına göre ne kadar izlendiğini gösterir. Genellikle, izleyici sayısının, o programın yayınlandığı dönemdeki toplam izleyici sayısına oranı olarak ifade edilir. Reyting, televizyon kanallarının ve yapımcıların programlarının popülaritesini değerlendirmelerine yardımcı olur. Bunu örnekle açıklayayım. Eğer bir programı 1 milyon kişi izliyorsa ve toplam izleyici sayısı 10 milyon ise reyting şöyle hesaplanır:

Reyting=(Programı izleyen kişi sayısı / Toplam izleyici sayısı)×100

Yani, programı izleyen kişi sayısını, toplam izleyici sayısına bölümünden çıkan sonucu, yüz ile çarpıyoruz. Bu da bize o programın reytingini veriyor. Diyelim ki bir dizimiz var ve izlenme sayısı 1.000.000 olsun. Toplam izleyici sayısı da 10.000.000 olsun. Dizimizin reytingi yukardaki formülasyona göre şöyle hesaplanır.

Reyting=(1.000.000 / 10.000.000)×100=10 Dizimizin reytingi 10 olur.

Share

Share ise, belirli bir zaman diliminde, belirli bir programı izleyen kişi sayısının, o zaman diliminde televizyon izleyen toplam kişi sayısına oranını ifade eder. Share, bir programın diğer programlar arasındaki rekabet içinde ne kadar başarılı olduğunu göstermeye yardımcı olur.

Share’e bir örnek verecek olursak da eğer bir program 1 milyon kişi tarafından izleniyorsa ve o anda televizyon izleyen toplam kişi sayısı 5 milyon ise share şöyle hesaplanır:

Share=(Programı izleyen kişi sayısı / O anda televizyon izleyen kişi sayısı)×100

Yani, programı izleyen kişi sayısını, O anda televizyon izleyen kişi sayısına bölümünden çıkan sonucu, yüz ile çarpıyoruz. Bu da bize o programın Share’ını veriyor.

Yukardaki örnekten devam edeyim. Aynı dizimizin, izlenme sayısı 1.000.000 olsun. O anda televizyon izleyen sayısı da 5.000.000 olsun. Dizimizin share’ı yukardaki formülasyona göre şöyle hesaplanır.

Share=(1.000.0005.000.000)×100=20 Dizimizin share’ı 20 olur.

Prime Time

Televizyonların en çok seyredilme kuşağına ise prime time denir. Türkçesi: "zirve saat" veya "yayın saati" anlamına gelir. Televizyon yayıncılığında en fazla izleyici kitlesine ulaşmanın beklendiği zaman dilimini ifade eder. Genellikle akşam saatlerinde, insanların, iş veya günlük aktivitelerinden döndükleri ve televizyon izlemeye zaman ayırdıkları saat dilimidir.

Prime Time, zaman aralığı, Ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir, ancak genellikle akşam 19:00 ile 23:00 arasında gerçekleşir. Bu zaman diliminde yayınlanan programlar, diğer zaman dilimlerine göre daha fazla izleyici çekme potansiyeline sahiptir. Televizyon kanalları, prime time'da en iyi programlarını yayınlayarak izleyici sayısını artırmayı hedefler, bu nedenle bu saat diliminde büyük bütçeli diziler, film gösterimleri ve önemli canlı yayınlar sıkça yer alır.

Prime time, çok önemlidir. Çünkü televizyon kanalları için reklam gelirlerinin en yüksek olduğu zaman dilimidir. Reklam verenler, daha fazla izleyiciye ulaşabilmek için bu saat diliminde yer almayı tercih ederler. Reklam verenler bu ölçümde genellikle prime time zamanını tercih ederler. Böylece en çok izleyiciye ulaşabilecekleri zaman dilimi bu zaman dilimidir. Bu zaman dilimde de programların veya dizilerin sharelarına bakarak reklam verirler. Amaçları daha çok izleyiciye ulaşmaktır.

Aşağıya, şuan yayınlanan ve en yüksek reytinge ve share sahip dizileri ekliyorum. Böylece Televizyonda yayınlanan dizilerin reytinglerine ve sharelerine yukardaki formül üzerinden bakarsanız, günümüzdeki dizilerin izlenme oranları hakkında genel bir kanıya sahip olmuş olursunuz.

(Uzak Şehir: Reyting 16 - Share 29) (İnci taneleri: Reyting 4 - Share 16)

(Teşkilat: Reyting 9 – Share 24) (Deha: Reyting 3 – Share 8 )

(Eşref Rüya: Reyting 6- Share 12) (Kızılcık Şerbeti: Reyting 9 – Share 26)

(Gönül Dağı: Reyting 7 – Share 20) (Mehmed: Reyting 5 – Share 13)

Son bir not ile bitirelim. Türk televizyon tarihinin en yüksek reytingini ve sharenı alan dizi tabi ki “Kurtlar Vadisi. Reytingi 31 – Share ise 62 “

Bu oranlara ve günümüzdeki dizilere bakınca da o dönemi de düşünerek yorumlarsak çok büyük başarı. Ne diyelim umarım kaliteli yapımlar olurda onlarında reytingleri ve shareları yüksek olur.