Özlem ATAÇ
Bursa Çevre Platformu, Bursa'daki hava kirliliğine ilişkin yetkilileri göreve çağıran dilekçelerini dün Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne sundu. Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, Bursa Çevre Platformu adına yaptığı açıklamada, “2020 Ocak ayında, Bursa’nın hava kirliliğinde şampiyon olduğu haberlerini okuduk. İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Hüseyin Toros’un, nüfusu en fazla olan 4 büyük ili baz alarak yaptığı hesaplamaya göre, solunan hava nedeniyle, her bir kişinin İstanbul’da 16, Ankara’da 17, İzmir’de 23, Bursa’da ise 38 paket sigara içmiş sayılabileceği görülmüştür” hatırlatmasında bulundu.
SINIRLARI ÇOK AŞTIK
Yaklaşık 10 yıldır Bursa’nın havasının ne kadar kirli olduğunu açıkladıklarını söyleyen Prof. Dr. Kayıhan Pala, “2011’den bu yana bakacak olursak 2015’e kadar 4 yıl içerisinde Bursa’da havada asılı partikül dediğimiz toz zerrecikleri yüzde 50’nin üzerinde artış göstermiş. Bu rakamların tamamı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kendi rakamlarıdır. 2015’ten sonra 2016-1017-2018’de ve geçtiğimiz yıl 2019’da Bursa’daki hava kirliliği ölçüm istasyonlarından alınan sonuçlara göre, hem yıllık ortalama değerler Dünya Sağlık Örgütü’nün sınır değerleri üstünde hem de bizim mevzuatımızda yer alan ulusal sınır değerlerin üstünde olduğunu çok net ortaya koydu. Geçtiğimiz günlerde açıkladık; Bursa İstasyonu adı verilen Osmangazi’deki istasyon değerleri geçtiğimiz yıl ulusal sınır değerlerinin neredeyse 2 katı üzerinde bir kirliliğe işaret ediyor. Yine Yıldırım’daki istasyon ve hem Nilüfer Belediyesi İstasyonu hem de Uludağ İstasyonu olmak üzere Nilüfer’deki istasyonlar şehrin 3 büyük ilçesinde Osmangazi’de, Nilüfer’de ve Yıldırım’da çok ciddi bir hava kirliliği yaşandığını ortaya koyuyor. 2 istasyonumuz daha var, Kestel ve İnegöl’de, onlardaki veriler de kirliliğe işaret ediyor” diye konuştu.
BURSA BUNU HAK ETMİYOR
Hava kirliliğinin ölümlere yol açtığını dile getiren Pala, “Bursa’da 2019 verilerine bakacak olursak hem partikül madde dediğimiz havada asılı toz zerrecikleri hem de özellikle Yıldırım’da ölçümü yapılan ağırlıklı olarak trafiğe bağlı olan azotoksitlerinin ölçümlerinde ulusal sınır değerlerinin üzerinde değerler var. Bu değerlerin olması en başta erken ölümlere yol açıyor. Bu şehirde her yıl 3 bin kişi hayatını hava kirliliği nedeniyle erken kaybediyor. Çok sayıda astım vakası, çok sayıda akciğer kanseri ve diğer kanserler, çok sayıda kalp krizi inme, çok sayıda hastanede yatış, çok sayıda ilaç kullanma gibi sorunlar var. Dolayısıyla artık yeter diyoruz. Artık bu hava kirliliğiyle ilgili verileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verileriyle açıklamamıza ihtiyacımız yok. Şu anda şu saatte rahat nefes alabiliyor musunuz? Buraya gelirken baktım Bursa İstasyonu’nun bu sabah 9 itibariyle son 24 saatlik havada asılı partikül değeri bizim mevzuatımızın izin verdiği değerin 2,5 kat üzerinde 125 mikrogramı geçmiş metreküpte, 24 saatte 50’yi geçmemesi gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün sınır değerlerine göre 6 kat üzerinde. Biz bunu hak etmiyoruz. Biz bu şehirde yaşayarak bu kadar kötü havayı solumayı hak etmiyoruz. Çünkü hepimizin bildiği gibi sağlık en temel insan hakkıdır ve sağlıklı nefes almak temiz havayı solumak da bu sağlık hakkının bir parçasıdır” şeklinde konuştu.
KAYITSIZ KALMAYIN
Bursa Barosu Çevre Komisyonu Başkanı Eralp Atabek ise “Göz boyamaya yönelik siyasi hareketlere söyleyecek sözümüz var, aldığımız veriler bizzat Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan aldığımız veriler, burada çalışan herkes bu şehirde yaşıyor, kendileri de bu kirli havayı soluyor, kayıtsız kalmamaları gerektiğini düşünüyoruz. Yapılmayan işlemler karşısında bir dilekçe hazırlayıp verdik, umarız amacına ulaşır. Bursa’da hava kirliliğinin giderek artarak sürdüğü ve hava kirliliği yüzünden Bursa’da yaşayanların sağlığının tehdit altında olduğu açık bir gerçektir” ifadelerini kullandı.
ÇEVRE PLATFORMU SORUYOR
Bursa Çevre Platformu’nun Bursa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne sunduğu dilekçede yer alan sorular şöyle:
• Bursa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından Bursa'daki hava kirleticilerinin çeşit ve miktarları bakımından bilimsel ve teknik bir çalışma var mıdır? Bursa havası hakkında müdürlüğün öngörüsü nedir? Eylem planı hazırlanmış mıdır?
• Eğer bu çalışmalar yapıldı ise kirlilik kaynağı olan odaklar bulunmuş ve belirlenmiş midir?
• Bunca hava kirliliğine rağmen çok az sayıda olan hava kalitesi ölçüm istasyonlarının sayısının artırılması düşünülmekte midir?
• Kirlilik kaynak ve odakları hakkında hukuksal ve cezai işlemler yapılmış mıdır?
• Büyükşehir Belediyesi ve diğer ilçe belediyeleri ile Bursa’da hava kirliliğinin önlenmesi için ortak çalışmalar yapılmış mıdır?
