Fırsatçılara karşı harekete geçen bakanlıklar ve yerel yönetimler ihbar hatları ve mobil uygulamalar üzerinden yüzlerce şikâyeti alıp gerekli idari işlemleri başlattı. İş dünyası ise fiyatlarda oynama yapan işletmelere yönelik disiplin sürecini devreye aldı.
Koronavirüsün Türkiye'ye de sıçramasının ardından belli ürünlere yönelik ortaya çıkan yoğun ilgiyi fırsata çevirmek isteyenlere karşı Türkiye topyekûn seferber oldu. Ticaret, Maliye ile Gıda Bakanlığı fahiş fiyatlara ilişkin whatsapp ihbar hatlarını devreye alırken paylaştıkları iletişim numaraları üzerinden vatandaşlardan karşılaştıkları haksız fiyat ve durumları kendileri ile paylaşmalarını istedi. Fahiş fiyatlarla ilgili her türlü ihbar ve şikâyetler Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Alo 174 Gıda Hattı ile WhatsApp İhbar Hattı’na (0 501 174 0 174), Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ‘VİMER-189’ ihbar hattına, Ticaret Bakanlığı’nın Alo 175 ve Haksız Fiyat Artışı (HFA) mobil uygulamasına yapılabiliyor. Bakanlıkların ihbar hatlarının yanı sıra belediyeler de kendi şikâyet hatlarını oluşturarak vatandaşlar ile paylaşıyor.
81 İLDE DENETİM
Öte yandan Ticaret Bakanlığı 81 ilde tüketicinin korunması için Piyasa Gözetimi genel Müdürlüğü koordinasyonunda ticaret il müdürlükleri ekiplerince eş zamanlı denetimlere başladı. Bakanlık ekiplerinin yanı sıra belediyeler de bünyelerindeki zabıta ekiplerini market, eczane, medikal ve kozmetik ürünleri satan yerlere yönlendirerek fahiş fiyat avına çıktı. Bakanlıklara ve belediyelere bağlı ekipler 81 ilde fırsatçılara göz açtırmıyor.
YÜZLERCE ŞİKÂYET YAĞDI
Bakanlıkların ihbar hatlarına yönelik ardı ardına yaptığı çağrıların ardından yüzlerce kişi özellikle online satış kanalları üzerinden karşılaştıkları fahiş fiyatları ihbar hatları üzerinden yetkililere bildirirken, 2018 yılında Ticaret Bakanlığı tarafından devreye alınan Haksız Fiyat Artışı (HFA) mobil uygulaması üzerinden ürünlerin fotoğraflarını çekerek şikayet etmeye başladı. Bakanlıklara iletilen ürün şikâyetlerinde başı ise koronavirüs sonrası satışlarında ciddi artış yaşanan kolonya, maske ve dezenfektan ürünleri çekti.
HEM HAPİS HEM DE PARA CEZASI!
Koronavirüs sonrası ürünlerde fahiş fiyat uygulayanlar hakkında 100 bin TL'yi aşan cezai işlem uygulanıyor. Fiyatları etkileme, ürünlerin yokluğuna neden olma, mal satışlarından kaçınma fiillerine yönelik ise TCK'ya göre suç sayılmasından kaynaklı hapis cezasına kadar giden bir süreç işletiliyor. Çok sayıda vatandaş fahiş fiyatlı ürünleri bakanlığa şikâyet etti.
TİCARET ODALARINDAN PEŞ PEŞE AÇIKLAMA
Bakanlığın ve yerel yönetimlerin koronavirüs sonrasında ortaya çıkan haksız fiyatlara karşı başlattığı seferberliğe iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarından da tam destek geldi. Başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere nereyse tüm illerin ticaret odalarından peşe peşe yapılan açıklamalarda, ürünlerinde haksız fiyat artışı yapan firmalara karşı sessiz kalınmayacağı ve disiplin mekanizmalarının çalıştırılacağının altı çizilirken gerekli cezai işlemin de uygulanacağına vurgu yapıldı.
İNDİRİMLİ TEPKİ!..
Kimi market, eczane ve medikal firması ise satışını yaptıkları ürünlere ilişkin fırsatçılara indirim ile tepki gösterdi. Çok sayıda market ve eczacı kendilerine gelen tüm maske ve dezenfektan ürünlerini geliş fiyatına satma kararı aldığını duyururken, özellikle talep yoğunluğu olan bakliyat ürünlerinde indirime gittiğini açıkladı. Kimi marketler fiyatları arttırılan ürünlerde indirim yaparak tepki gösterdi.
KİŞİ BAŞINA ADET SINIRLAMASI
Fiyat spekülasyonlarına karşı mücadele etmek için kimi marketler bakliyat ve pirinç satışında bir ay boyunca fiyat artışı yapmayacağını açıklarken, kritik öneme sahip ürünlerden vatandaşların mahrum kalmasını önlemek için de antibakteriyel özellikli sıvı sabun ve ıslak mendil, kolonya, eldiven, maske ve makarna gibi hijyen ürünü, temel gıda ve ihtiyaç malzemelerinde kişi başına adet sınırlaması getirdi.
ÜRETİCİLER DE TEK SES OLDU
Fırsatçıların virüs salgını sonrasında fiyatlarında ciddi oynamalar yaptığı bakliyat, kolonya, maske ve dezenfektan ürünlerine yönelik üreticiler de tek ses oldu. İnternet sitelerindeki suni fiyatlara aldanılmaması gerektiğini belirten bakliyat üreticileri Türkiye'de 2 yıl boyunca herkese yetecek kadar bakliyat olduğunun altını çizdi. Türkiye’nin hijyen ve sağlık ürünleri üretimi açısından büyük bir altyapıya sahip olduğu ve maske dahil yeteri kadar ürün olduğuna da dikkat çekilirken, kolonya üreticileri ise rafların ve depoların mallarla dolu olduğunu kaydederek panik yapılmasın çağrısında bulundu.
KOLONYA VE MASKEDE ÖNLEM
Kolonya ve dezenfektan üretimindeki etil alkol ihtiyacının karşılanması amacıyla, benzine etanol karıştırma zorunluluğu kaldırıldı. Böylece rafinerilerin etanol talebinin azalmasıyla son günlerde koronavirüse karşı yoğun talep gören kolonya ve dezenfektan üretiminde etil alkol ihtiyacı karşılanacak ve bunların üretimi artacak. Öte yandan MKEK Maksam Makine ve Maske Fabrikası da ihtiyacı karşılamak üzere maske üretiyor. (yenisafak.com)
