Bahar ÖZGÜN

Bursa Özel Halk Otobüsçüleri Odası bilinen adıyla yeşil otobüsler, Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Şube Müdürlüğü (UKOME) taleplerini karşılamazsa sistemden çıkacaklarını açıkladıktan sonra anlaşma yapmak için masaya oturmuştu. Taraflar kazan-kazan anlaşmasıyla masadan kalktı. Özel Halk Otobüsçüleri sistemden hak ettiklerini almaları ve taraflarına ödenmeyen bedellerin ödenmesini talep etti. Buna karşıBursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, ‘Eğitimli şoför istiyorum’ diyerek şartını belirtti.

RADİKAL ÇÖZÜMLER YILBAŞINDA

Sistemin görünmeyenlerini Bursa Özel Halk Otobüsçüleri Odası Başkanı Sadi Eren’le konuştuk, dövizde yaşanan artış en çok onları etkiledi; “Gelir-gider kafa kafaya gidiyor, dayanacak gücümüz kalmadı” dedi Eren ve ulaşıma zam yapılmasına sıcak bakmadığını belirtti. Eren, ulaşımı rantabl hale getirecek radikal çözümlerin yılbaşında yürürlüğe gireceğini söyledi. 

Yeni sistemde her şey rayında görünüyor. Otobüs şoförleri sistemden arzu ettiğini alıyor. Şoförler ücretsiz binen yolculara zorluk çıkarmıyor. Gelinen noktada son durum nedir?

Artık yolcu seçmiyoruz. Duraklarda yaşlı yolcu gördüğümüzde duruyoruz. Çünkü ücretsiz kartlardan, sistemden aldığımız ücret 2.10 kuruş olarak sabitlendi. İşimizi istemeye istemeye yapmıyoruz. Eşit ücretle çalışıyoruz. 3 ay tam rahatladık derken üst üste mazota zam geldi. Yine eskiye döndük. Kredilerde sıkıntılar yaşanmaya başladı. Tekerlek fiyatları 800 TL’den bin 100 TL’yi buldu. Yedek parça, yağ, bakım-onarım bunlar da ciddi artışlar var.Çünkü hepsi dolara endeksli. Kurulan sistemde binen yolcu sayısı bilindiği için yüzde 100 kayıt altındayız. Vergi kutsaldır diyoruz ama gücümüz yok. 355 üyemizden 300'ü vergi borçlusu. Vergi borcunu ödemek için sosyal güvencesini ödeyemeyen üyelerimiz var.

Toplu taşımaya zam talep edecek misiniz?

Toplu taşımaya zam yapmak çözüm değildir. Toplu taşımaya zam istemeyen tek başkan benim çünkü zam yapmanın çözüm olmadığını biliyorum.Toplu taşımayı kullanan asgari ücretle çalışan vatandaş, onlara günah. Maliyeti ondan çıkarmak doğru değil.  Vatandaş arabası olsa zaten ona binecek. Toplu taşıma kamu hizmetidir. İndirimle toplu taşımanın teşvik edilmesi gerekiyor. Toplu taşıma nasıl özendirilmeli, nasıl konforlu, kaliteli hale gelmeli bunu konuşmamız gerekiyor.

Çözüm nedir?

KDV’de,ÖTV’ de ve vergide indirim. Mazot 6,50 kuruş oldu.Günlük tükettiğimiz yakıtın litresi belli. Bu litrenin belirlenip kamu hizmeti veren otobüsleremazotun ÖTV’siz verilmesi gerçek bir çözüm olur. Fazla verilmeyecek çünkü bizim insanımız işi başka yollara sürmeyi iyi bilir. Elinden gelse gemilere ucuza verilen mazotu arabalara aktarır. Ulaşımı kaliteli hale getirmek istiyorsak indirimlerle bunu desteklemek lazım. Bize de indirimli mazot uygulaması yapılmalı.

Toplu taşımada rantabl olalım​ 

2018 ‘Ulaşım Yılı’ ilan edildi ve kavşak kaldırma düzenlemeleri devam ediyor… Görüşünüz ne bu konuda?

İstenildiği kadar kavşaklar kaldırılsın Bursa’nın ulaşımda çözümü toplu taşımada rantabl olmak. Bursalı aracını uzak mesafeye, Mudanya’ya ya da dağ yöresine gitmek için kullanacak. İşine, okuluna, devlet dairesine, çarşıya toplu ulaşımla gidecek.

Ulaşımı rahatlatmak adına öneriniz nedir?

Toplu taşımanın teşvik edilmesi. ÖTV’siz mazotla destek verilerek otobüs sayısı artırılacak, böylece vatandaş toplu taşımayı alışkanlık haline getirecek. Toplu taşımanın da bedeli cezp edici olacak. Hem vatandaş hem esnaf hem de devletimiz kazanacak. Karbon salımı düşecek, trafik sorunu çözülecek, toplu taşımayı kullanan vatandaş sayısı artacak.  Besleme hatlarına araçlar koyduk. Vatandaş hızlı şekilde ulaşımını tamamlasın istiyoruz. B4 ve B9 hatlarını 40 dakikadan ortalama 20 dakikanın altına düşürdük. Küçük Sanayi İstasyonu’ndan 10 dakikada bir Beşevler’e ulaşımı sağlıyoruz. BURULAŞ tren seferlerini sıklaştırarak yoğunluğu azaltmayı planlıyor.Vatandaş, BursaRay’a ve otobüse hızlıca ulaşabilecek.

BURULAŞ’ın sarı otobüslerinde durum nedir?

BOİ batıyordu. Şimdi biz batıyoruz. Sarı otobüslerin de kârı yok. Tek kâr eden ulaşım aracıBursaRay o da elektrikle çalıştığı için. Onda da yapılan indirimlerle kârmarjı azaldı. Uzunluğu 12 metre olan araçların fiyatı 730 bin TL ile 1,5 milyara kadar çıkıyor. Şoför ve girdi maliyetleri arttı.BURULAŞ’takisendikalaşmayla şoförler bize göre daha fazla alıyor. Yaz döneminde Bursa boşalıyor, Bursalılar tatile gidiyor. 4 milyon kişi taşırken bu rakam 3 milyona düşüyor.

Elektrikli dönem kapıda

Yakıt maliyetini düşürmek için alternatif yollar araştırıyor musunuz? Elektrikli araç denemeleri var. Sizler de bunu düşünüyor musunuz?

Çevre önemli. Yurtdışı fuarlarını takip ediyoruz. Elektrikli araç pillerinin ömrü 200 KM, bunun yükseltilmesi lazım. Düz yollar için ideal ama rampalarda sorunlar yaşanıyor. Uludağ Üniversitesi'nde deneme aşaması için çalışması yapılan bir araç var. BursaRay istasyonunda üniversitenin içini gezecek bir araç için çalışmalar yapılıyor. Pil ömrü yükseltilir ve dezavantajlar ortadan kalkarsa bizler de elektrikli araçlara geçmek isteriz. Çünkü bu uzak bir ihtimal değil. Kurulacak şarj entegre istasyonlarıyla bu sağlanabilir. Bunu BURULAŞ yapabilir.

Elektrikli sistemle yakıtta tasarruf ne kadar olur?

Mazota 600 TL veriyorsak bu rakam 200 TL'ye düşer.

Eğitimli  şoför isteniyor

 Alinur Aktaş UKOME sözleşmesini imzalarken 'Eğitimli Şoför istiyorum' demişti. Eğitim süreciniz nasıl işliyor? 

Yeni bir siteme geçiyoruz. Araçlarda yüz tanıma sistemi olacak. Sistem şoförün yüzünü tanımadan sistemi aktif hale getirmeyecek. Toplu taşıma yapan şoför sertifikalı olacak. Anlık merkezden takip yapılması için altyapı yatırımları ciddi şekilde ilerliyor. Yılbaşında bu sistem devreye girecek.Şoförlere puanlama sistemi gelecek. Toplu taşımanın güvenli, huzurlu ve konforlu ulaşım için bu sistemi benimsedik.BURULAŞ’la uyumlu çalışıyoruz, kazan-kazan taktiği ile. Verimli olmanın yollarını konuşuyoruz. BURULAŞ Müdürü Kürşat Çapar insan odaklı ve hizmet kalitesini artırmak için çalışıyor. Esnafın kazanması için çalışıyor.İşini severek yapan, gece yarısına kadar kalıp çalışan biri. Teşekkürlerimizi sunuyoruz. Elbette Belediye Başkanımız Alinur Aktaş'ın talimatları doğrultusunda gidiyor. Kalite arttırılması konusunda işin bana düştüğünü ilettiler. “Belediye olarak desteği veriyorum, sen de kaliteli hizmet vereceksin” diyor.

Şoförlerin puanlama sitemi nasıl işleyecek?

Ceza puantajları var. Her bir ceza ayrı bilet kesimi olarak değerlendiriliyor.

Bir örnek verebilir misiniz?

Yolculuk yapmayan birinin kartını okutmak, yani mükerrer kart kullanmak bin bilet cezası:2 bin 100 TL, 2 arkadaşımıza kestik örnek olsun diye. Araçta ağır suç içeren hareket, saygısızlık 3 bin bilet artı seferden men etmeye kadar gidiyor. BURULAŞ tarafından protokole imza atarak üyeler bunu taahhüt etmiş oluyor. Amaç kaliteli hizmet. Vatandaşın ve bizlerin mağdur olmaması.