Özlem ATAÇ
Salgının ülkemize gelmesiyle eve kapatıp, bütün sosyal hayatımızı dört duvar arasına sıkıştırdık. Salgın bize birçok şey öğretti, ama doğanın kıymeti ama sağlığımızın değeri ama sevdiklerimize sımsıkı bağlanmayı… Normalleşme süreciyle kimimiz doğayla iç içe bir yaşam sürdürmek için köylerine gitti, kimimiz yazlıklarına. Peki köyü yazlığı olmayanlar doğayla buluşamaz mı. Tabiî ki buluşur 700 yıl önce atalarımızın yaşadığı hepimize ait olan Cumalıkızık Köyü’ne gidelim. Uludağ’ın eteklerinde daracık sokakları, orijinal dokusunu yitirmemiş otantik evleri ve köy havasını koruyan atmosferiyle Cumalıkızık Bursa’nın anlatılmaz yaşanır efsanelerinden biri. 700 yıllık gizemli tarihi, Osmanlı’dan kalma binaları, doğal kaynakları, şenlikleri ve yaşanmışlıklarıyla kentin hem tarihi hem de doğal güzellikleri arasında. Üstelik dünyanın en dar sokağı da bu köyde!
YEDİ KIZIK KÖYÜNDEN BİRİ
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Cumalıkızık’ın kuruluş hikâyesinin 1300’lü yıllara kadar uzandığı biliniyor. Osmanlı’da erken dönem sivil mimari örneklerine ev sahipliği yapan köy, Uludağ’ın çevresine kurulan yedi kızık köyünden biri. O zamanlar dağ eteklerine kurulan köyleri tanımlamak için ‘kızık’ sözcüğü kullanılıyordu. Bu köylerden Cumalıkızık, Hamamlıkızık, Derekızık, Fidyekızık ve Değirmenlikızık olmak üzere beşi günümüze kadar ulaşmış. Aralarında orijinal dokusunu korumuş olan ise Cumalıkızık.
ŞEHİR MERKEZİNDEN 25 DAKİKA UZAKLIKTA
Şehir dışından birçok turistin ziyaret ettiği bu güzel köye, Bursa merkezden kalkan dolmuşlarla 25 dakikalık bir yolculuk sonunda ulaşabilirsiniz. Köy meydanına indiğinizde sizi karşılayan tezgâhlar ve yöresel ürünleri satan köylülere uğramadan olmaz. Doğal köy usulü reçeller, salçalar, turşular, erişteler, tarhanalar, köy ekmekle ve daha neler neler...
KINALI KAR DİZİSİNE EV SAHİPLİĞİ YAPTI
Meydandan yukarı köyün içine doğru yürüdüğünüzde şaşırmayın, Uludağ’dan gelen su sizi karşılayacak. Kerpiçten yapılmış tarih kokan evler, renk renk duvarlar, kapı tokmakları, sokak çeşmeleri, daracık sokaklarla adeta sizi dünyadan soyutlayarak geçmişe taşıyor Cumalıkızık. Köyde yaklaşık 250’yi aşkın ev bulunuyor. Ancak restorasyonlarla evlerin yarısı kullanılır durumda. Köy aslında bundan bir kaç sene öncesine kadar bilinmiyormuş. 2002-2004 yılları arasında yayınlanan 'Kınalı Kar' ciddi şekilde ünlenerek ziyaretçi akınına uğramış.
PEKİ KURULUŞUNUN HİKAYESİ?
Köyün içinde dolaşırken insan buranın tarihini, kuruluşunu ya da efsanesini merak etmiyor değil. Kuşaktan kuşağa aktarılan efsanelere göre Tokat civarında yaşamakta olan Oğuz boyularından Kızıklar, 'Karakeçili Aşireti'nin bulunduğu bölgelere göç ederek Ertuğrul Gazi'den yerleşmek için yurt isterlermiş. Ancak Karakeçili Aşireti, Kızıklar'ın bu isteğine karşı çıkmış. Bunun üzerine Ertuğrul Gazi, düşmanlıklar doğmaması için Kızıklar'a Uludağ'ın o zamanki adıyla 'Keşiş Dağı'nın kuzey eteklerinden yer göstermiş. İki Oğuz boyu arasındaki dostluğu sağlamak için de Kızık boyu beyinin yedi oğlunu Karakeçili Aşireti'nden yedi güzel kızla evlendirmiş. Cumalıkızık isminin nereden geldiğine dair rivayet ise şöyle, Kızık köylerindeki köylülerin eskiden Cuma namazı için toplandıkları yer olması nedeniyle bu isimle anılır olmuş. Hem barındırdıkları hem de tarihi oldukça ilgi çekici bir yer.
DÜNYANIN EN DAR SOKAĞI BURADA
Efsaneye göre Kurtuluş savaşı zamanında Cumalıkızık köyünü basan Yunan askerleri tüm köylüleri camiye toplar ve camiyi yakmaya karar verirler. Köylülerde bir fırsat yakalayıp camiden kaçarlar köylülerin girdiği sokakta iki evin bittiği noktada ufak bir aralık vardır ancak bir insanın yan yan geçebileceği kadar büyüklükte olan aralık sokak girişinden bakıldığında çıkmaz yol olarak görünmektedir. Köylüler bu sayede aralığın sonunda olan Türk askerlerinin konuşlandığı tepeye ulaşırlar. Yunan askerleri sokağın girişinde geldiğinde gözlerine inanamazlar ve şöyle: Bu insanlar buradan kaçması imkansızdır. Bu olsa olsa cinlerin işidir demiş ve o günden bugüne buranın adı 'Cin Aralığı' olarak kalmıştır.
