Merkez Bankası'nın Temmuz’da başlattığı ve dört toplantı boyunca sürdürdüğü faiz indirimleri ekonomide çarkları daha hızlı döndürmeye başladı. 5 ayda yapılan faizlerin yüzde 24’ten yüzde 12’ye çekilmesinin ardından Türkiye ekonomisi yeniden büyümeye başladı. İç piyasayı hareketlendiren faiz indirimleri faiz-kur-enflasyon üçlüsünden rant sağlayan lobiyi yeniden hareketlendirdi. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun son olarak 13 Aralık’taki toplantıda faizleri 200 biz puan indirmesinin ardından kurların yönünü yeniden yukarı çevirmesi dikkat çekiyor.
SPEKÜLASYONA DİKKAT
Piyasaların açık olduğu 6 günlük sürede dolar/TL seviyesi 14 kuruş, avro/TL seviyesi ise 13 kuruş yükseldi. Bu hareketlilik kısmen mevduat faizlerinin düşmesinden kaynaklanmış gibi görünse de, yılsonuna doğru kurların yeniden tırmandırılması “şantaj çetesi yeniden iş başı mı yaptı?” sorusunu akıllara getiriyor. Kurlardaki hareketliliğe karşı yatırımcıları ve vatandaşların dikkatli olmasını öneren uzmanlar, bu orta boylu dalgalanmanın geçici olduğuna dikkat çekiyor.
BU YIL %10,8 DEĞERLENDİ
Ağustos 2018’de yaşadığımız kur saldırısının ardından 6,58 ile yılın en yüksek değerini görün dolar/TL seviyesi, geçen yılı 5,35’ten kapattı. Cuma günü ulaştığı seviyeyle kıyaslandığında doların TL karşısında yılbaşından bu yana yüzde 10,8 değerlendiği anlaşılıyor. Doların bu yılki değerlenme miktarı enflasyonla paralel bir seyir izliyor. 9 Mayıs 2019 günü 6,19 seviyesine kadar yükselen dolar/TL’nin yıl içinde gördüğü en düşük değer ise 31 Ocak’ta düştüğü 5,16 oldu. Yıl boyunca hareketli bir seyir izleyen kurların gün aşarı yüksek dalgalar yaşamaması Türkiye piyasalarındaki dalgalanmanın durulduğunu gösterdi.
PİYASA BEKLENTİLERİNİ AŞTI
Ancak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun yaptığı son faiz indiriminin ardından yükselişe geçen kurlar beklentileri aştı. Merkez Bankası’nın 9 Aralık’ta açıkladığı Aralık ayı beklenti anketine göre katılımcıların yılsonu dolar/TL beklentisi 5,9055'ten 5,8166'ya düştü. 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi ise önceki döneme göre artarak 6,3239'dan 6,3527'ye yükseldi.
LOBİ ATAĞA GEÇEBİLİR
Uzun bir dönem, döviz kurunu bahane ederek faizleri düşürmemek için her türlü spekülatif hareketi destekleyen rant lobisi, TCMB'nin faiz indirimi sonrasında harekete geçebileceğine dikkat çekiliyor. Vatandaşlar başta olmak üzere her türlü kesimin, ekonomik gidişat ile ilgili önceki yıl gerçekleşen spekülatif kur ataklarına prim vermesi gerektiğine dikkat ediliyor.
200 MİLYAR DOLARLIK HEDEF
İhracatçılar, kurlardaki hareketliliği en yakından takip eden kesim olarak dikkat çekiyor. Bu yılı 180 milyar dolarlık ihracatla kapatmayı hedefleyen Türkiye’nin 2020 ihracat hedefi ise 200 milyar dolar. Geçen yıl yaşadığımız kur saldırısının ardından önemli bir ihracat seferberliğiyle ciddi adımlar atıldı. 2023 hedeflerine ulaşılması için gelecek yıl kurdaki olası spekülatif hareketliliğin takip edilmesi ve rant lobisine karşı dikkat olunması gerektiği sıklıkla ifade ediliyor.
FAİZ İNDİ İÇ PİYASA HAREKETLENDİ
Merkez Bankası’nın Temmuz’dan bu yana gerçekleştirdiği dört toplantıda yaptığı güçlü indirimlerle bir haftalık repo faizlerini (politika faizi) yüzde 24’ten yüzde 12’ye düşürdü. Para Politikası Kurulu’nun faizleri yarı yarıya indirmesinin ardından finansman maliyetleri aşağıya indi. Buna bağlı olarak özellikle, gayrimenkul, araç ve ticari kredilerde ciddi bir hareketlilik başladı. İç piyasanın hareketlenmesini beraberinde getiren bu adımlar, ekonomi çarklarının daha hızlı dönmesini sağladı. (DHA)
